Obecnie gospodarki europejskie zmagają się z negatywnymi konsekwencjami pandemii spowodowanej przez koronawirus. Ta szczególna sytuacja wymaga podjęcia nadzwyczajnych środków. Za sprawą Polski i innych krajów członkowskich, Komisja Europejska uelastycznia przepisy dotyczące funduszy unijnych. Od dziś obowiązuje drugi pakiet legislacyjny dla działań antycovidowych.
"Podczas licznych telekonferencji ministrów do spraw polityki spójności z poszczególnych krajów UE, także z udziałem komisarz Elisy Ferreiry, przekonywaliśmy Komisję Europejską do mocniejszego poluzowania procedur, żeby łatwiej można było przesuwać pieniądze unijne na służbę zdrowia czy dla przedsiębiorców. Zaproponowaliśmy koktajl antywirusowy, czyli projekt zmian w prawie unijnym, który by to umożliwił. Z satysfakcją stwierdzam, że nasze propozycje w dużej części znalazły się w nowym pakiecie działań Komisji Europejskiej na rzecz walki z koronawirusem" – mówi Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej.
Przyjęte rozwiązania obejmują między innymi:
- dodatkową elastyczność w przenoszeniu środków miedzy funduszami polityki spójności, czyli Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego, Europejskim Funduszem Społecznym czy Funduszem Spójności oraz między kategoriami regionów, czyli będącymi na różnym poziomie rozwoju,
- zwolnienie państw członkowskich z konieczności przestrzegania wymogów tak zwanej koncentracji tematycznej, czyli nakierowania pieniędzy na ściśle określone dziedziny. Chodzi o to, aby umożliwić wykorzystanie funduszy w obszarach najbardziej dotkniętych kryzysem,umożliwienie udzielanie wsparcia przedsiębiorstwom znajdującym się w trudnej sytuacji – dotąd nie było to możliwe,
- uznanie za kwalifikowane wydatków poniesionych w związku z walką z pandemią w projektach wcześniej nieobjętych unijnym dofinasowaniem,umożliwienie państwom członkowskim tymczasow
- umożliwienie państwom członkowskim tymczasowej (w roku obrachunkowym 2020-2021) możliwości podniesienia poziomu dofinansowania do 100% wartości przy składaniu wniosków o płatność do KE. To rozwiązanie, które ma poprawić sytuację finansową państw członkowskich, ale nie oznacza ono, że poszczególni beneficjenci otrzymają 100-procentowe dofinansowanie projektów.
Zmiany dotyczą technicznych korekt w przepisach, jednak niezwykle istotnych z punktu widzenia sprawnej realizacji inwestycji współfinansowanych przez UE. Przyjęcie tych propozycji znacząco ułatwi wykorzystanie funduszy unijnych nie tylko na bezpośrednią walkę z koronawirusem, ale przede wszystkim na łagodzenie jego negatywnego wpływu na gospodarkę.
"Tym razem poluzowanie zasad wydawania funduszy europejskich będzie odczuwalne. Oczywiście to nie tylko nasza zasługa. Wielu „funduszowych” ministrów z innych krajów członkowskich mocno nas wspierało w rozmowach z Komisją Europejską. W połączeniu z nowymi przepisami unijnymi nasza specustawa funduszowa pozwoli nam uruchomić szerszy front działań antykryzysowych z wykorzystaniem funduszy europejskich" – dodaje minister Jarosińska-Jedynak
Pakiet legislacyjny obowiązuje od 24 kwietnia 2020 roku, czyli od momentu oblikowania go w Dzienniku Urzędowym UE.